ปิดถนน

“นั่งอยู่บนหอคอย”

           แทบทุกรัฐบาลชอบข่มขู่ชาวบ้านว่าด้วยเรื่องการใช้กฎหมู่เหนือกฎหมาย ว่าเป็นสิ่งที่รัฐบาลยอมไม่ได้ การปิดถนนของชาวบ้านเป็นเรื่องผิดปกติ ผิดกฎหมายอย่างแน่นอน แต่ก็มีข้อยกเว้นมากพอสมควร ดังที่ทราบกันดีว่าไม่ว่าประเทศใดในโลกอนุญาตปิดถนนในพิธีการต่างๆ และเชื่อว่าทุกคนล้วนมีประสบการณ์ในชุมชนของตนเอง เช่น งานศพ งานปอยหลวง ฯลฯ

          เพราะปัญหาปิดถนน ในปัจจุบันเป็นปัญหาการคมนาคม ปัญหาการจารจร ที่มีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น และเป็นเงื่อนไขทางสังคม และการเมือง โดยต้องนำมาพิจารณาอย่างเป็นขั้นตอนไป

          กรณี วันที่ 5 ก.ค. ที่ผ่านมา ชาวบ้าน ต.แม่นะ อ.เชียงดาว ปิดถนน ฝาง-เชียงดาว – แม่แตง –เชียงใหม่ เลขที่ 107 ระหว่างกิโลเมตรที่ 69 - 70 ชุมนุมปิดถนนเพราะสุดทน หลังสร้างถนนมา 7 – 8 ปี ก็สร้างไม่เสร็จ ทำให้เกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง และเป็นปัญหาคาราคาซังในหลายมติ โดยเฉพาะหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การรวมตัวของชาวบ้านปิดถนนของ อ.เชียงดาว จ.เชียงใหม่ ครั้งนี้ สะท้อนให้เห็นระบบกลไกราชการพิกลพิการ จนชาวบ้านพึ่งพาหน่วยใครไม่ได้ การเรียกร้องเป็นเสียงของชาวบ้านกลุ่มคนเล็กๆ ที่ไม่มีอภิสิทธิ์ปิดถนนทั้งในมติการคุ้มครองทางกฎหมาย และมติทางวัฒนธรรม

ไม่ว่าชาวบ้านจะประสานไปยัง ส.ส. หน่วยงาน เทศบาล อ.บ.ต. หรือถึงผู้ว่าฯ ก็แล้ว ผู้ที่อนุมัติโครงการ กับเพิกเฉย ปล่อยให้ ส.ส. เทศบาล อ.บ.ต. หรือ แม้แต่ผู้ว่าราชการ โดนชาวบ้าน ด่าฟรีๆ พลังของชาวบ้านครั้งนี้เป็นจุดเริ่มต้นที่ไม่เชื่อกลไก การบริหารจัดการได้ ถ้าเจาะลงไปลึกๆ ก็มาจากหน่วยงาน กรมทางหลวง ฯลฯ บริษัทประมูลงาน ผู้ตรวจงบประมาณ เราจะหาทางแก้ไขอย่างไรดี ระหว่างบริษัทผู้รับเหมา ผู้อนุมัติ มาตรการกฎเกณฑ์ บทลงโทษต่างๆ

จากตัวอย่าง “ปิดถนน” เชียงดาว ข้างต้น ปิดถนนกรณีเรียกร้องค่าชดเชยน้ำท่วม ปิดถนนผลผลิตการเกษตรขายไม่ได้ราคา ปิดถนนการเอารัดเอาเปรียบ ปิดถนน.....ฯลฯ  ต้องยอมรับชาวบ้านจะพึ่งใคร จะต่อรองกับใคร เพราะข้าราชการก็ต้องการลอยตัวหนีปัญหา และยึดเฉพาะกฎระเบียบ ในขณะที่ชาวบ้านเผชิญกับปัญหามากมาย ฯลฯ

            เมื่อมีการต่อสู้ทุกครั้งก็คงมีวิธีเดียวคือเคลื่อนไหวบนท้องถนนที่ตนอาศัยอยู่ และบางคนอาจว่าชาวบ้านปิดถนนทำไม....ก็ถ้าไปเรียกร้องต่อสู้เคลื่อนไหวในซอย ในทุ่งนา ในสวน หมาที่ไหนจะมาให้ความสนใจกับความเดือดร้อนของชาวบ้าน ที่เขาส่งเสียขึ้นไป เพื่อให้ได้เป็นข่าว เพื่อสื่อสารไปยังผู้รับผิดชอบ.....โดยเฉพาะพวกที่ “นั่งอยู่บนหอคอย”

           ในอนาคตข้างหน้าปัญหาต่างๆ จะนำมาสู่ความรุนแรง การเผชิญหน้ากับผู้เคลื่อนไหวมากขึ้น จากโครงการสาธารณะที่ไม่ให้ประชาชน ชุมนุม ท้องถิ่น มีส่วนร่วมไม่ฟังเสียงประชาชน การรวมตัวต่อรอง เพื่อเคลื่อนไหวจึงเป็นหนทางที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงไปได้ การเสียสละของชุมชน ท้องถิ่น ชาวบ้าน ก็มีขอบเขตจำกัดในยุคนี้เช่นกัน

           รัฐบาลที่ผ่านๆ มาไม่ว่ารัฐบาลไหน นอกจากข่มขู่ประชาชนแล้ว ยังข่มขู่ ผู้ว่าฯ นายอำเภอ ผกก. ฯลฯ ถึงการโยกย้าย ในกรณีไม่สามารถแก้ไขปัญหาปิดถนนที่เกิดจากเคลื่อนไหว อันเกิดจากปัญหาต้นน้ำของโครงการของรัฐบาลที่ผ่านๆ มา (น่าสงสารข้าราชการประจำ เหมือนกัน)

           ปัญหา “ปิดถนน” ชาวบ้านรู้ทั้งรู้ “เสี่ยง” ต่อการถูกปราบปราม และการบังคับใช้กฎหมายจัดการก็ตาม ชาวบ้านมีช่องทางที่เหลือในการต่อสู้ปัญหาสังคม เศรษฐกิจ การเมือง ฯลฯ อย่างที่เห็นๆ การเคลื่อนไหวปิดถนนในประเทศ ในโลกเสรี ยังดำเนินการต่อไป...........